Bẫy hơi là những van tự động được thiết kế để xả nước ngưng (và cả khí) mà không làm mất hơi bao gồm các loại bẫy hơi thông dụng như bẫy hơi đồng tiền (bẫy hơi nhiệt động), bẫy hơi dạng phao, bẫy hơi nhiệt tĩnh và bẫy hơi gầu đảo. Như bất kỳ thiết bị cơ khí nào cũng cần bảo trì bảo dưỡng định kỳ nhằm phòng tránh.
KIỂM TRA BẪY HƠI
+ Rò rỉ hơi
+ Van bị tắc nghẽn
Một vài phương pháp được sử dụng để kiểm tra điều kiện hoạt động của một bẫy hơi hoạt động đúng hay không, bao gồm quan sát bằng mắt thường, đo nhiệt độ, đo âm thanh/siêu âm hoặc kết hợp nhiều phương pháp.
KIỂM TRA BẰNG MẮT
Mặc dù có những hạn chế nhất định, nhưng kiểm tra bằng mắt là một trong những bước quan trong để đánh giá bẫy hơi hoạt động đúng hay không.
Ví dụ các hiện tượng thực tế như thiếu nước ngưng để xả, thất thoát một lượng lớn hơi cũng báo hiệu cần kiểm tra lại bẫy hơi. Và tất nhiên việc quan sát bằng mắt chỉ dùng cho những hệ thống hở. đối với hệ thống thu hồi nước ngưng, và hiển nhiên ta không thể quan sát xuyên qua đường ống được. Việc lắp kính quan sát ở ngõ ra cho phép quan sát hoạt động của bẫy trong một vài trường hợp.
Van bẫy hơi cũng có thể bị rò rỉ thông qua các lỗ nhỏ trên thân, mối nối, gioăng. Trong phần lớn các trường hợp, nếu không tìm được bất cứ vấn đề nào bằng cách quan sát, hãy kiểm tra bẫy bằng âm thanh và nhiệt độ. Và trong một vài trường hợp, súng bắn nhiệt cũng đưa ra một kết quả chính xác.
KIỂM TRA BẰNG SÚNG BẮN NHIỆT HOẶC THIẾT BỊ TƯƠNG TỰ
Đo nhiệt độ ngõ vào là một trong những bước đầu tiên để kiểm tra bẫy hơi. Ngoại trừ bên ngoài bị đông lạnh, nhiệt độ ngõ ra của nước ngưng gần bằng hơi bão hòa.
BẪY LẠNH
Phương pháp đo nhiệt độ rất hữu ích khi xác định:
+ Bẫy bị tắc nghẽn
+ Lưu lượng của bẫy nhỏ hơn lưu lượng sử dụng
Nếu nhiệt độ ngõ ra thấp và hơi đang được sử dụng thì có thể do kích thước bẫy nhỏ hơn ứng dụng yêu cầu, độ chênh áp không đúng, bẫy/lọc bị tắc nghẽn… Nếu bẫy được lắp cho van điều khiển có thể xảy ra điều kiện Stall.
Khi điều kiện “stall” xảy ra, bẫy hoạt động tốt, tuy nhiên nước ngưng không được xả hoàn toàn và việc thay thế loại bẫy lưu lượng lớn hơn cũng không giải quyết được vấn đề này. Vậy “Stall” là gì ? làm cách nào để phòng tránh. Chúng ta sẽ tìm hiểu ở những bài sau.
Khi lưu lượng xả không đủ, nước ngưng sẽ bị tồn đọng và nhiệt độ bề mặt của bẫy sẽ giảm xuống.( khi nước ngưng động lại thì nhiệt độ tại ngõ vào sẽ thấp và không giống như hình bên trên).
XÁC ĐỊNH BẪY RÒ RỈ BẰNG NHIỆT ĐỘ?
Sử dụng phương pháp đo nhiệt độ để xác định bẫy đang bị rò rỉ cũng không chính xác hoàn toàn. Bởi vì khi nước ngưng ở nhiệt độ cao phun mạnh khi đến nơi có nhiệt độ thấp. Nhiệt độ của hơi “flash” gần như tương tự nhiệt độ của hơi sống rò rỉ, rất khó để phân biệt rò rỉ hơi sống hay chỉ là hơi ” flash” bằng cách đo nhiệt độ. Khi đó, việc thay thế bẫy mới sẽ gây lãng phí.
Trong hình trên, không thể xác định bẫy bị rò rỉ hay bẫy hoạt động bình thường.
Việc lựa chọn bẫy hơi phù hợp với hệ thống đường ống cũng là một trong những yếu tố qua n trọng giúp bạn tận dụng tối đa công dụng của bẫy và kéo dài tuổi thọ của thiết bị.Hiện nay, có 4 loại van bẫy hơi phổ biến bao gồm bẫy hơi đồng tiền (bẫy hơi nhiệt động), bẫy hơi dạng phao, bẫy hơi nhiệt tĩnh và bẫy hơi gầu đảo.
KIỂM TRA BẰNG ÂM THANH
Nước ngưng chảy qua bẫy hơi, cơ chế đóng/mở của hầu hết các loại bẫy tạo nên âm thanh và rung động. khi bẫy không còn hoạt động như dự định ( do hao mòn, tắc nghẽn hay một vài lý do khác) âm thanh sẽ thay đổi. Sự khác biệt này giúp chúng ta đánh giá tình trạng của bẫy.
Đối với bẫy gầu đảo, ví dụ, mảnh vụn và bụi bẩn có thể gây tắc nghẽn lỗ xả khí, dẫn đến gầu đảo bị mất tác dụng tạm thời và bẫy bị tắc nghẽn.
Việc rò rỉ hơi sống cũng tạo nên những âm thanh khác biệt giống như sự khác nhau giữa tiếng huýt sáo và tiếng sóng vỗ. Tiếng huýt sáo tạo ra âm cao cho dù chỉ hơi mở nhẹ và nếu có chất lỏng thêm vào nó sẽ lớn hơn như tiếng sóng hoặc nhỏ như tiếng giọt nước nhỏ trên bề mặt.
Nước ngưng luôn chảy qua bẫy và âm thanh tạo ra luôn trầm hơn. Vì thế, nếu âm thanh thay đổi và trở nên cao hơn gần với âm thanh của hơi, thì có thể bẫy có một lượng lớn hơi flash hoặc có thể rò rỉ hơi sống và cần được kiểm tra thêm.
CÁCH KIỂM TRA BẪY HƠI DẠNG PHAO
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN BẪY HƠI DẠNG PHAO
Bước 1: chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P1 và lắng nghe:
+ Nếu thấy im lặng hoặc không có âm thanh; bẫy không xả
+ Nếu có âm thanh, kiểm tra bước tiếp theo
Bước 2: chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P1, hiệu chỉnh độ nhạy của súng sao cho đèn led hiển thị ở mức trung bình, chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P2 và so sánh âm thanh/đèn led hiển thị so với điểm P1:
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P2 xấp xĩ tại điểm P1; bẫy bị rò rỉ
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P2 nhỏ/thấp tại điểm P1; bẫy hoạt động đúng, tiến hành kiểm tra hơi flash tại bước tiếp theo
Bước 3: chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P3 cách bẫy hơi từ 150-300 mm và so sánh âm thanh:
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P3 nhỏ/thấp tại điểm P1; hơi tại P1 chỉ là hơi giãn áp
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P3 xấp xỉ tại điểm P1; bẫy bị rò rỉ hơi
LƯU Ý: chúng ta có thể sử dụng súng bắn nhiệt để xác nhận lại bẫy có bị rò rỉ hay không? Nếu có thể, chúng ta kiểm tra âm thanh hơi sống tại điểm P4 bằng van by-pass và so sánh với hơi flash và nước ngưng.
CÁCH KIỂM TRA BẪY HƠI NHIỆT TĨNH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN BẪY HƠI NHIỆT TĨNH
Bước 1: chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P1, hiệu chỉnh độ nhạy của súng sao cho đèn led hiển thị ở mức trung bình.
Bước 2: chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P2, so sánh âm thanh/đèn led hiển thị so với điểm P1:
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P2 xấp xĩ tại điểm P1; bẫy bị rò rỉ
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P2 nhỏ/thấp tại điểm P1; bẫy hoạt động đúng, tiến hành kiểm tra hơi flash tại bước tiếp theo
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P3 nhỏ/thấp tại điểm P1; hơi tại P1 chỉ là hơi giãn áp
+ Nếu âm thanh/đèn led tại điểm P3 xấp xỉ tại điểm P1; bẫy bị rò rỉ hơi
LƯU Ý: chúng ta có thể sử dụng súng bắn nhiệt để xác nhận lại bẫy có bị rò rỉ hay không? Nếu có thể, chúng ta kiểm tra âm thanh hơi sống tại điểm P4 bằng van by-pass và so sánh với hơi flash và nước ngưng.
CÁCH KIỂM TRA BẪY HƠI GẦU ĐẢO
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN BẪY HƠI GẦU ĐẢO
Bước 1: chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P1,
Bước 2: hiệu chỉnh độ nhạy của súng sao cho đèn led hiển thị ở mức trung bình rồi lắng nghe.
+ Nếu âm thanh/đèn led xã đều/ tăng theo từng chu kỳ ( từ 4-15s/30s); bẫy hoạt động đúng
+ Nếu âm thanh/đèn led xã/tăng liên tục bẫy bị rò rỉ/hư hỏng
LƯU Ý: chúng ta có thể sử dụng súng bắn nhiệt để xác nhận lại bẫy có bị rò rỉ hay không? Nếu có thể, chúng ta kiểm tra âm thanh hơi sống tại điểm P4 bằng van by-pass và so sánh với hơi flash và nước ngưng.
CÁCH KIỂM TRA BẪY HƠI ĐỒNG TIỀN (NHIỆT ĐỘNG)
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN KIỂM TRA BẪY HƠI ĐỒNG TIỀN:
Bước 1: chạm đầu dò súng siêu âm vào điểm P1
Bước 2: hiệu chỉnh độ nhạy của súng sao cho đèn led hiển thị ở mức trung bình rồi lắng nghe.
+ Nếu âm thanh/đèn led xã đều/ tăng theo từng chu kỳ ( từ 4-15s/30s); bẫy hoạt động đúng
+ Nếu âm thanh/đèn led xã/tăng liên tục; bẫy bị rò rỉ/hư hỏng
LƯU Ý: chúng ta có thể sử dụng súng bắn nhiệt để xác nhận lại bẫy có bị rò rỉ hay không? Nếu có thể, chúng ta kiểm tra âm thanh hơi sống tại điểm P4 bằng van by-pass và so sánh với hơi flash và nước ngưng.