Van cổng là gì?
Van cổng (tên tiếng anh là Gate Valve) hay còn gọi là van chặn, van cửa là loại van công nghiệp được sử dụng để đóng/mở dòng lưu chất (thường là chất lỏng, dòng chảy thẳng, áp lực cao bên trong hệ thống đường ống). Van được sử dụng phổ biến trong các hệ thống đường ống công nghiệp nước.
Van cổng có cấu tạo khá đặc biệt: Khi van ở vị trí mở hoàn toàn, đĩa van không tiếp xúc với dòng chảy. Vì vậy, dòng lưu chất chảy qua van cửa không bị ảnh hưởng, đảm bảo lưu lượng chảy trên hệ thống ống, đồng thời đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.
Cấu tạo của Van cổng
Van chặn về cơ bản sẽ được cấu tạo gồm 6 bộ phận như sau:
– Thân van: là bộ phận chính của van được làm từ các chất liệu như: gang, thép, thép không gỉ, đồng… với kiểu kết nối chính là bích hoặc ren. Ngoài ra, thân van thường được phủ một lớp sơn epoxy giúp chống oxi hóa và tạo tính thẩm mỹ cao.
– Đĩa van: là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với lưu chất và đóng/mở van. Đĩa van thường được làm bằng các gang hoặc thép không gỉ có khả năng chống ăn mòn và chịu lực tốt.
– Ty van: là thanh kim loại dài hình trụ phía trên được kết nối với tay quay vô lăng, phía dưới kết nối với đĩa van và thường được làm bằng các kim loại có độ cứng cao, có thể chịu lực và chịu ma sát tốt.
– Nắp van: nằm ở phía trên là nơi có thể mở ra để thay hoặc bảo trì đĩa van. Vị trí này có một lỗ nhỏ để trục van xuyên thẳng.
– Tay quay vô lăng: là bộ phận dùng để vận hành đóng/mở van và được làm bằng vật liệu cùng với chất liệu của thân van.
– Gioăng: có nhiệm vụ làm kín cổ van và các chi tiết lắp ghép giúp van có độ kín cao và không bị rò rỉ. Thường được làm từ chất liệu cao su.
Trên đây là toàn bộ phần cấu tạo của van, tiếp theo sẽ là phần nguyên lý hoạt động để hiểu rõ van cổng hoạt động như thế nào.
Nguyên lý hoạt động của van cửa
Nguyên lý hoạt động của van cửa rất đơn giản gồm quy trình đóng van và mở van:
– Đóng van: Khi quay vô lăng của van cổng theo chiều kim đồng hồ, trục van sẽ di chuyển xuống dưới, đẩy đĩa van đi xuống, chặn toàn bộ dòng chảy của lưu chất bên trong đường ống. Khi van được đóng hoàn toàn sẽ không xảy ra hiện tượng rò rỉ.
– Mở van: Khi quay vô lăng theo ngược chiều kim đồng hồ, trục van sẽ di chuyển lên trên, kéo theo đĩa van đi lên và mở hoàn toàn, cho phép dòng lưu chất chảy qua van. Trạng thái van cửa được mở tối đa giúp toàn bộ dòng lưu chất chảy qua không có sự tụt áp và giảm lưu lượng trên đường ống.
Các loại Van cổng tiêu biểu ở Ecozen
Van cổng ty chìm
Van cổng ty chìm là loại van cổng có đĩa mềm để kiểm soát dòng chảy. Đĩa di chuyển theo chiều thẳng đứng theo hướng dòng chảy. Thân không nâng, còn được gọi là thân ngoài, được sử dụng để mở và đóng cổng. Nhưng nó không di chuyển lên hoặc xuống trong quá trình quay. Van cổng có thể mở hoàn toàn hoặc đóng hoàn toàn. Loại van này được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau, đặc biệt là trong các dự án cung cấp nước, công trình công cộng, nhà máy xử lý nước, hệ thống phòng cháy chữa cháy,…
 |
Xem sản phẩm: Van cửa Zetkama
|
 |
Xem sản phẩm: Van cửa Genebre
|
 |
Xem sản phẩm: Van cửa Zetkama
|
 |
Xem sản phẩm: Van cổng NRS chữa cháy Ayvaz
|
Xem thêm: Van cổng ty chìm
Van cổng ty nổi
Van cổng ty nổi (van chặn ty nổi) là loại van có đai ốc trục van nằm trên nắp van hoặc giá đỡ, khi đóng mở cửa, sử dụng đai ốc trục van xoay để thực hiện chuyển động lên xuống của trục van. Cấu trúc này có lợi cho việc bôi trơn trục van, độ đóng mở rõ ràng, do đó được sử dụng rộng rãi.
Thông thường có một ren hình thang trên thanh nâng, thông qua đai ốc ở đầu van và rãnh dẫn hướng trên thân van, chuyển động quay được chuyển thành chuyển động tuyến tính, tức là mô men xoắn hoạt động được chuyển thành lực đẩy hoạt động. Bộ phận đóng mở của van cổng trục nâng là cổng, và hướng chuyển động của cổng vuông góc với hướng dòng chảy của chất lỏng. Van cổng trục nâng chỉ có thể mở hoàn toàn hoặc đóng hoàn toàn, không thể điều chỉnh hoặc điều tiết.
 |
Xem sản phẩm: Van chặn Genebre
|
 |
Xem sản phẩm: Van chặn Genebre
|
Xem thêm: Van cổng ty nổi
Van cổng inox
Van cổng inox là một loại van cổng được làm hoàn toàn bằng vật liệu thép không gỉ. Van cổng thép không gỉ được biết đến với độ bền cao, khả năng chống mài mòn và độ dẻo dai cao. Các loại van này rất hữu ích với các ứng dụng áp suất và nhiệt độ cao.
Van cổng thép không gỉ được sử dụng để kiểm soát dòng chảy chất lỏng bằng cách đóng hoặc mở một cổng. Quá trình mở hoặc đóng cổng là tuyến tính và cổng di chuyển theo chiều thẳng đứng lên trên hoặc xuống dưới để mở hoặc đóng van tương ứng.
 |
Xem sản phẩm: Van cổng inox Genebre
|
Van cổng đồng
Van cổng bằng đồng thau là một thiết bị cơ học kiểm soát dòng chất lỏng ở vị trí mở hoặc đóng. Ngoài ra, van cổng đồng cần một không gian nhỏ và một vài vòng quay của tay quay để phản ứng trong việc duy trì dòng chất lỏng. Do thiết kế đơn giản, chúng đáng tin cậy và ít cần bảo trì. Vỏ bằng đồng thau cho phép sử dụng cho nước hoặc các môi trường chất lỏng trung tính khác.
 |
Xem sản phẩm: Van cổng Genebre
|
 |
Xem sản phẩm: Van cổng Genebre
|
Van cổng gang
Van cổng gang là van cổng được làm bằng vật liệu gang. Các van này có nắp chụp và thân van được làm bằng vật liệu gang. Các van cổng gang được thiết kế để chặn dòng chất lỏng bằng một cổng kết nối với thân van và tay quay. Khi tay quay quay, thân van di chuyển lên hoặc xuống để mở hoặc đóng dòng chất lỏng. Van cổng gang được ưa chuộng nhờ độ bền cao và giảm áp suất thấp. Cổng của van cổng gang vuông góc với dòng chất lỏng, giúp giảm sức cản và tiết kiệm năng lượng.
 |
Xem sản phẩm: Van cửa Zetkama
|
 |
Xem sản phẩm: Van Cổng Gang Mival
|
Van chặn thép đen
 |
Xem sản phẩm: Van chặn Genebre
|
|
Xem sản phẩm: Van chặn Genebre
|
Van cổng dao
Van cổng dao được sử dụng cho chất lỏng đặc và chất rắn khô. Cổng chỉ là một mảnh kim loại, thường nhọn như một con dao. Các van này tự làm sạch khi chúng đi qua các vòng đệm mỗi khi chúng mở và đóng.
 |
Xem sản phẩm: Van cổng dao Abo
|
 |
Xem sản phẩm: Van cổng dao Genebre
|
Xem thêm: Van cổng dao
Ưu điểm của van cổng
– Không làm giảm áp suất của hệ thống khi van mở hoàn toàn.
– Thiết kế tinh tế, thuận tiện trong việc tháo lắp, thay thế và bảo trì bảo dưỡng.
– Trong và ngoài van được phủ lớp Epoxy cao cấp tránh sự ăn mòn từ bên ngoài môi trường.
– Đĩa van được bọc cao su cao cấp, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn cho nước uống.
– Kích thước đa dạng, phù hợp với mọi loại đường ống hiện nay.
– Kết nối bích hoặc ren giúp van lắp đặt dễ dàng nhanh chóng.
– Đĩa van được bao phủ lớp cao su EPDM an toàn với nước sạch.
– Quá trình đóng/mở ngắn hơn, nhanh hơn, sử dụng ít lực hơn so với van cầu.
– Van đóng/mở từ từ nên không gây ra tình trạng shock áp là hiện tượng gây ra rung giật đường ống.
– Thân van đơn giản và dễ dàng lắp đặt vận hành, bảo trì bảo dưỡng.
Những ưu điểm này giúp cho van cổng hoàn toàn phù hợp với nhiều ứng dụng công nghiệp khác nhau.
Xem thêm: Các loại van cổng
Ứng dụng của van chặn
Van cổng có nhiều ứng dụng trong công nghiệp và dân dụng.
Dung dịch sệt (bùn nhão): Van cổng thường được sử dụng trong các ứng dụng có chứa dung dịch sệt vì van cổng có lối đi không bị cản trở cho chất lỏng, giúp dung dịch sệt dễ dàng đi qua van. Ngoài ra, van cổng dao còn có khả năng cắt qua dung dịch sệt một cách dễ dàng để đóng lại.
Chất lỏng nhớt: Van cổng cũng thường được dùng cho các chất lỏng nhớt như mỡ nhẹ và dầu. Lối đi không bị cản trở cho phép các chất lỏng này chảy qua một cách dễ dàng. Van có thể được làm sạch bằng phương pháp pittông, một cách làm sạch phổ biến cho các ứng dụng này. Thêm vào đó, các van trong các ứng dụng này thường chỉ có hai trạng thái: mở hoàn toàn hoặc đóng hoàn toàn trong thời gian dài.
Van cổng nước: Đối với các ứng dụng liên quan đến nước, van cổng nước thường được sử dụng vì việc điều khiển dòng chảy thường không cần thiết. Van có thể được mở hoàn toàn hoặc đóng hoàn toàn, cho phép kiểm soát dòng nước hiệu quả.
Van cổng được sản xuất từ nhiều chất liệu, có thiết kế đặc biệt và kết hợp với tính phổ biến nên van được sử dụng trong nhiều ứng dụng như:
– Ngành công nghiệp dầu khí
– Ngành thực phẩm, dược phẩm
– Ngành sản xuất, ô tô, hàng hải
– Nhà máy nhiệt điện, thủy điện
– Nhà máy xử lý nước, cấp thoát nước…
Lưu ý khi lựa chọn van cổng
Khi lựa chọn van cổng ta cần lưu ý những điểm sau:
– Lựa chọn đúng loại van theo chất liệu: gang, thép, thép không gỉ… Chất liệu của van sẽ ảnh hưởng tới nhiệt độ làm việc của van và môi chất mà van có thể sử dụng.
– Lựa chọn van thay thế cần lưu ý tới chuẩn kết nối của van. Ví dụ kết nối mặt bích có các tiêu chuẩn như: JIS 10K, BS PN16, ANSI class150…
– Lựa chọn van chặn chất lượng, đúng thông số kỹ thuật. Nên chọn lựa nhà cung cấp uy tín, chế độ bảo hành tốt để đảm bảo chất lượng và yên tâm khi sử dụng.
Lưu ý khi sử dụng van cửa
– Thường xuyên kiểm tra phần ty và trục van tránh để gỉ sét gây khó khăn trong vận hành.
– Thường xuyên kiểm tra van định kỳ 6 tháng 1 lần.
– Kiểm tra gioăng làm kín.
– Tiến hành tháo van cổng kiểm tra, sau đó lau qua bằng dầu trục và đĩa van.
– Nếu van cổng trong tình trạng hư hỏng thì nên thay thế.
Lưu ý khi lắp đặt van cổng
Van cổng có thể được lắp đặt theo bất kỳ hướng nào, tuy nhiên tốt nhất nếu nó có thể nên được lắp đặt thẳng đứng, đặc biệt là ở kích thước lớn hơn để dễ dàng vận hành.
Kiểm tra sơ bộ các thành phần cấu tạo của van cổng như: thành van và đĩa trước khi lắp đặt. Đảm bảo rằng không có lỗi hoặc hư hỏng do quá trình lưu trữ hoặc vận chuyển.
Hoàn thành tất cả công việc hàn mặt bích vào đầu ống trước khi lắp đặt van và đảm bảo mặt bích đã được làm mát đến nhiệt độ môi trường trước khi lắp đặt van cổng bằng cách sử dụng miếng đệm thích hợp.
Khi lắp đặt van phải ở trạng thái đóng hoàn toàn.
Cần phải lắp van y lọc trước van cổng để tránh tình trạng cáu bẩn làm kẹt cánh van.
Làm sạch đường ống, hãy chắc chắn rằng không có dư lượng hàn, rỉ sét, hoặc các mảnh vụn khác trong đường ống trước khi lắp đặt. Rửa bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ nếu cần.
Kiểm tra chắc chắn rằng không có sự cong vênh của mặt bích hoặc sai lệch của van cổng liên quan đến mặt bích. Lắp đặt giá đỡ van khi cần thiết để giảm tải cho cụm đường ống.
Lắp đặt các bu lông khoảng cách cẩn thận để không làm hỏng thành van và điều chỉnh mặt đối diện của hai mặt bích để có khoảng cách khi đường ống được mở rộng (đủ khoảng cách để trượt van vào hoặc ra).
Dùng lực siết chặt đều các bu lông sao cho áp lực được dàn đều giữa van, miếng đệm và mặt bích, cho đến khi kín hoàn toàn.
Sau khi lắp đặt hoàn tất, vận hành van nhiều lần để đảm bảo không bị dịch chuyển trong quá trình cài đặt.
Hình ảnh thực tế van cổng:
